TOPRAKTAN ÜRETTİĞİ GRAMOFON SINDIRGI’NIN KÜLTÜRÜ İLE BULUŞUYOR

Bir zamanların meslekleri olan, zanaat ve zanaatkar kavramlarının da beraberinde getiren geleneksel el sanatları günümüzde hala devam ediyor. Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde toprak sanatının piri olan ve yıllarca bu mesleği yapan Yalçın Akkayalı (82) Sındırgı belediyesi, Avrupa birliği ve Avustralya Büyükelçiliği’nin desteği ile faaliyete geçen bu projede sanat kursları veriyor. Sındırgı ilçesinde yaşayan son çömlek ustası Yalçın, çırak olarak yetirdiği Muhammet Asil Çetin ile okullarda çömlekçiliği tanıtmak amacıyla etkinlikler düzelemeye devam ediyor.

Yalçın Akkayalı’nın çırağı olarak çömlek ustalığına adım atan Muhammet Asil Çetin standart ürünlerin yanında farklı ürün denemeleriyle ilgi çekiyor. Topraktan yapmış olduğu cep telefonlarının kullanımına özel gramofonla adeta nostalji rüzgârı estiriyor.

Sındırgı ilçesinde proje kapsamında kurulan Bilge Nesil Gençlik Bilişim Sanat merkezinde başlatılan çömlekçilik sanatı çömlek ustasının marifetli elleri ile renkleniyor. Sındırgı Belediyesi’nin ve Avustralya Büyükelçiliği'nin desteği ile kurulan çömlek atölyesine şimdilerde ev sahipliği yapan Çetin, 30 yıl önceye kadar dayanan çömlek sanatını oluşturduğu fikir doğrultusunda kıymetli eserleri bir araya getiriyor. Çömlek ustası Çetin, cep telefonları için topraktan gramofon üretiyor. Gramofon, müzik dinlemek için cep telefonu haznesine yerleştirildiğinde hoparlör etkisi oluşturuyor. Topraktan yapılan ve cep telefonları için üretilen gramofonlar, boyutlarına göre fiyatları değişerek satışa sunuluyor.  Sındırgı bölgesinin arazilerinden toplanan özel kil çamur ile elleriyle şekil vererek çamurları çömleğe dönüştürüyor. Son şeklini alan çömlekler fırında kurutulmaya bırakılıyor ardından tüccarlar tarafından alınıp yurt içi ve yurt dışına satışı sunuluyor. Yapılan çömleklerin üzerine Sındırgı’nın 3000 yıllık kültürü olan Yağcıbedir motifleri işlenerek atölyeyi ziyarete gelen turistlere bu kültür tanıtılıyor.

Hititlerden günümüze uzanan çömlekçilik geleneği Sındırgı ‘Bilge Seramik ve Sanat’ atölyesinde devam ediyor.

 Bir proje niteliğinde kurulan Bilge Seramik ve Sanat atölyesi, geçmişte nelerin yapıldığı ve gelinen son noktanın neler olduğu sorusuna da medeniyeti yansıtan eserle cevap veriyor.

Çetin yaptığı topraktan yaptığı gramofon ile büyük rağbet görürken bunun yanında çanak, çömlek, testi, fincan gibi eserleri üretiyor. Yaptığı ürünleri bir süre kurumaya bıraktıktan sonra iyice sağlamlaşması için fırında pişiriyor. Mesleğine olan sevgisi ve gösterdiği azmiyle takdir toplayan Çetin, ürünlerini yurt içi olmak üzere yurt dışındaki sanatseverlere de tanıtıyor.

Çömlek ustası olan Muhammet Asil Çetin, projeyi Bilge Nesil Gençlik Bilişim Sanat ve Turizm Derneği olarak Avustralya Büyükelçiliği’nin desteği ile başlattıklarını söyledi. Toprak sanatının unutulmaya yüz tutmuş bir sanat olduğunu belirten Çetin, ‘’Aslında yaklaşık 30 yıl kadar önce çömlek sanatı Sındırgı’dan yok olmuş. Bizde Sındırgı da tekrardan yapılabilir mi diyerekten araştırdık. Sanatçı geçler olarak bunu yaparsak biz yaparız dedik. Sındırgı belediyesinin ve Avustralya büyük elçiliğin desteği ile bu sanatı tekrar canlandırmış olduk. Atölyemizin ismi ‘Bilge Seramik ve Sanat’. Sosyal girişim olarak başladığımız bu atölyenin bilge olmasının sebebi Sındırgı da 8 tane bilge dede varmış. Onun için etrafında sekizgen Selçuklu motifi var. İçinde de liderliği ve gücü temsil eden Sındırgı’nın kadim kültürü olan Yağcıbedir ’in en bilinen simgesi Kocabaş motifi var.

‘Ürettiğimiz ürünlerin üzerine Sındırgı’nın kültürü olan Yağcıbedir motifleri ile süslüyoruz’

Sındırgı toprağının çömlek yapımında uygun olduğunu söyleyen Çetin, ‘’Ürettiğimiz ürünler kullanışlı ürünler oluyor. Mesela gramofon, tabak, bardak, fincan, cezve, vazo, saksı, aslında ürettiğiniz ürünler hayal gücünüze bağlı. Çünkü toprak yumuşak bir madde olduğu için elinizdeki ürünü hayalinizdeki gibi üretebiliyorsunuz. Sındırgı’nın toprağı buna uygun. Killi dediğimiz topraktan tornalarımız da yapıyoruz ve fırınlıyoruz ürünlerimizi. Üzerini de Yağcıbedir motifleriyle süslediğimiz zaman daha dekoratifle ve gösterişli hale gelmiş oluyor’’ dedi.

Yaptığımız ürünlere yurt dışından da yoğun ilgi olduğunu ifade eden Çetin, ’Yaptığımız ürünlerin üzerine Sındırgı’nın 3000 yıllık kültürü olan Yağcıbedir motifleri çiziyoruz. Ürünlerimiz daha dekoratif ve gösterişli hale geliyor. Çıkan ürünler de yurt dışından ilgi çekiyor. Atölyemize ziyarete geliyorlar ve inceliyorlar. Bizde bu sebeple bu hikâyeyi iki kültürü birleştirerek yaşatmış oluyoruz’’ dedi.

‘Çömlek sanatı çocukları 3 boyutlu düşünmeye sevk ediyor’

Sındırgı ilçesinde yaşayan çömlek ustası Muhammet Asil Çetin, anaokulu öğrencilerini de toprak sanatı ile buluşturuyor. Balıkesir, Manisa, Kütahya ve Çanakkale’deki çeşitli okullara, anaokulu başta olmak üzere binlerce öğrenciye çömlek sanatı ile 3 boyutlu düşünmeye sevk ediyor.

‘’Çömlek sanatı insanı 3 boyutlu düşünmeye sevk eden bir sanat. Özellikle bu yönüyle değerli eğitim aracı ve çocuklarımız bu sebeple bu sanata çok ilgi duyuyor. Balıkesir, Manisa, Kütahya ve Çanakkale’deki çeşitli okullara, anaokulu başta olmak üzere binlerce öğrenciye bu sanatı etkinlik olarak yaptık’’ dedi.

 

Tarih: 30 Temmuz 2021